Zero waste in bedrijven: realiteit of utopie?

Duurzaamheid werd de laatste jaren een belangrijk topic, ook in het bedrijfsleven. Bedrijven streven steeds vaker naar een "zero-waste" beleid. Zero waste, vrij vertaald nul afval, houdt in dat een bedrijf volledig werkt zonder afvalstoffen door hergebruik, recycling en het voorkomen van afvalproductie. Maar is dit een haalbare doelstelling of slechts een utopisch ideaal? In dit artikel nemen we een kritische kijk op zero waste in bedrijven en onderzoeken we of dit werkelijk haalbaar is.

Wat is Zero Waste?

Zero waste is een filosofie die streeft naar een gesloten kringloop waarin alle grondstoffen volledig worden hergebruikt en er geen afval wordt geproduceerd. Dit betekent dat producten zo ontworpen en gebruikt worden dat ze volledig kunnen worden gerecycled of gecomposteerd zonder dat er enige vorm van restafval overblijft.

De uitdagingen van zero waste

Hoewel het concept aantrekkelijk klinkt, zijn er enkele uitdagingen die bedrijven moeten overwinnen om zero waste te kunnen bereiken:

1.      Complexiteit van productontwerpen

Om zero waste te bereiken moet elk product op zo’n manier ontworpen worden, dat het 100% hergebruikt of gerecycleerd kan worden. Dit is voor veel producten een enorme opgave. Zeker voor producten met complexe materialen of samengestelde producten.

2.      Aanpassen van de huidige infrastructuur

Bestaande infrastructuren zijn niet uitgerust om een zero waste systeem te ondersteunen. Dit geldt voor de productie-infrastructuur bij maakbedrijven, maar ook voor afvalverwerkingsbedrijven. Deze hebben vandaag de dag nog niet de tools en technologieën om producten 100% te recycleren.

3.      Kosten bij overschakeling naar zero waste

Het implementeren van een zero waste beleid kan initieel erg hogere kosten met zich meebrengen. Nieuwe apparatuur en het opleiden van personeel kan een grote investering vragen. Deze investering is voor veel bedrijven niet haalbaar of niet interessant.

4.      Gedragsverandering

Zero waste vraagt om een enorme verandering in de manier waarop werknemers omgaan met afval. Het veranderen van gevestigde gewoontes en overtuigingen is vaak een langzaam en moeilijk proces. In de meeste gevallen houden werknemers bovendien niet van te veel verandering.

Is zero waste een realistische doelstelling?

Hoewel zero waste een nobele en inspirerende doelstelling is, is het voor veel bedrijven op korte termijn wellicht niet haalbaar. Maar dit betekent niet dat bedrijven het niet moeten nastreven. Het stellen van ambitieuze doelen kan leiden tot significante verbeteringen in afvalbeheer en duurzaamheid.

Elke stap richting zero waste is er een in de goede richting. Uw bedrijf kan verschillende zaken doen om afval te verminderen.

1.      Afvalaudit laten uitvoeren

Begin met het uitvoeren van een uitgebreide afvalaudit om te begrijpen welke soorten afval uw bedrijf produceert en in welke hoeveelheden. Dit helpt bij het identificeren van belangrijke gebieden waar verbetering mogelijk is.

2.      Bedrijfsafval beter sorteren

Zorg voor duidelijke afvalscheidingsstations op strategische locaties binnen uw bedrijf. Voorzie werknemers van duidelijke instructies en hulpmiddelen om te helpen bij het juist sorteren van afvalstromen zoals papier, plastic, glas en organisch afval. Hoe beter het bedrijfsafval gesorteerd is, hoe beter het kan worden gerecycleerd.

3.      Training en bewustwording

Organiseer trainingen om werknemers bewust te maken van het belang van afvalvermindering, en hoe ze minder afval produceren op de werkvloer. Voorzie afvalarme alternatieven voor bedrijfsprocessen, zowel op kantoor als in de werkhallen.

4.      Kies duurzame leveranciers

Werk samen met leveranciers die duurzaamheid hoog in het zadel dragen. Vraag hen om minder of duurzame verpakkingen te gebruiken en kijk of het transport op een groene manier gebeurt.

Conclusie

Zero waste in bedrijven is een ambitieus en inspirerend doel, maar het is belangrijk om realistisch te zijn over de uitdagingen die ermee gepaard gaan. Het vereist enorme inspanningen op het gebied van productontwerp, infrastructuur, kosten en gedragsverandering. Toch  kunnen bedrijven door te streven naar zero waste aanzienlijke vooruitgang boeken in duurzaamheid en milieubescherming.

Elke stap richting zero waste is een stap in de goede richting. Kijk welke stappen mogelijk zijn voor uw bedrijf en verduurzaam gaandeweg.