Elke dag proberen we onze afvalproductie zo laag mogelijk te houden. Zowel thuis als op het werk. Minder afval betekent immers minder vervuiling. Omdat we, zeker sinds de afgelopen jaren, zo ons best doen om afvalproductie te verminderen, is het interessant om eens te kijken hoe België het doet ten opzichte van de rest van Europa. Creëren wij weinig afval, of toch nog wat te veel?

‘Municipal Waste’ of huishoudelijk afval per inwoner

In deze rangschikking kijken we niet naar het totale afvalgewicht dat een land produceert. Als we dat zouden doen, zouden de landen met veel inwoners en industrie bovenaan staan en de dwergstaten onderaan. We gaan het gewicht van huishoudelijk afval per inwoner bekijken. Op die manier zien we bij welke EU-lidstaten het afvalarm leven al goed bij de inwoners zit ingebakken en bij welke nog niet.

De 5 grootste afvalproducenten van Europa

Ieder jaar onderzoekt de Europese Unie de afvalproductie en -verwerking van de EU-lidstaten en enkele andere Europese landen. Deze lijst rangschikt de landen op kilogram huishoudelijk afval per inwoner. De laatste gepubliceerde cijfers dateren van het jaar 2018.

1.      Denemarken: 766 kg per inwoner

Op nummer één staat Denemarken. Verrassend, want Scandinavische landen staan doorgaans bekend om hun groene energie en gezonde levensgewoontes. Het klopt wel dat Denemarken het erg goed doet wat groene energie betreft, maar wat afval betreft kunnen ze nog wat leren van andere landen.

Volgens onderzoekers is een hoge afvalproductie te verklaren door de welvaart in een land. Landen met een sterke economie en een goede levenskwaliteit creëren doorgaans meer afval.

2.      Noorwegen: 739 kg per inwoner

Noorwegen zit in hetzelfde schuitje als Denemarken. Een welvarend land dat inzet op groene energie, maar veel beter kan op vlak van afvalproductie. Noorwegen is geen lid van de Europese Unie, maar wordt door de EU toch meegeteld in de rangschikking.

3.      Zwitserland: 703 kg per inwoner

Op de derde plaats staat ook een land dat niet tot de EU behoort. Zwitserland is, net als Noorwegen en Denemarken, een land met hoge levenskwaliteit. Toch ligt de afvalproductie er zeer hoog.

4.      IJsland: 656 kg per inwoner

We blijven nog even bij de Noordelijk gelegen landen, want op de vierde plaats staat IJsland. IJsland heeft slechts 364 000 inwoners, maar ze produceren elk wel zo’n 656 kg afval per jaar.

5.      Cyprus: 637 kg per inwoner

De top 5 wordt vervolledigd door een EU-lidstaat. Cyprus creëert vooral veel afval in de toeristische sector. Ook na de afvalproductie wordt er nog maar weinig met het afval gedaan. Uit onderzoek blijkt dat Cyprus slechts 16 % van het huishoudelijk afval recycleert. Het Europese gemiddelde is 46 %.

Afvalproductie in heel Europa

Om alles in perspectief te zetten moeten we de gemiddelde cijfers van Europa erbij halen. Het gemiddelde gewicht van huishoudelijk afval per EU-inwoner ligt op 489 kg per inwoner. Inderdaad, landen als Denemarken en Noorwegen liggen hier ongelooflijk ver boven.

Al moeten we er altijd bij zeggen dat de hoeveelheid afval minder belangrijk is dan wat je er achteraf mee doet. Veel afval produceren en alles recycleren is beter dan weinig afval creëren en niets recycleren. In een ander rapport lezen we zo dat Zwitserland, Noorwegen en Denemarken het erg goed doen wat recycling betreft.

Hoe doet België het?

Goed nieuws! We zijn goed bezig wat afvalproductie betreft. In België produceerden we gemiddeld zo’n 411 kilogram huishoudelijk afval per inwoner. Dit cijfer ligt ruim onder het Europese gemiddelde van 489 kg per inwoner.

Ook als we naar het recycleren van afval gaan kijken, doen we het zeker niet slecht. Wij Belgen recycleren zo’n 54 % van ons afval. Wereldwijd staan we hiermee op de 9^e plaats, een plaats achter Slovenië en een plaats voor Zwitserland. Op de Europese ranglijst staan we zelfs op de 6 ^e  plaats, achter Duitsland, Wales, Nederland, Oostenrijk en Slovenië.

Conclusie en kanttekening

Uit grootschalig onderzoek blijkt dat inwoners van welvarende landen met een sterke economie vaak ook veel afval produceren. Het zijn meestal Oost-Europese landen die het op dat vlak veel beter doen. Roemenië (272 kg per inwoner), Polen (329 kg per inwoner) en Tsjechië (351 kg per inwoner) creëren het minste afval per inwoner in Europa.

Toch moet er steeds een kanttekening gemaakt worden bij deze cijfers. De hoeveelheid afval zegt niet alles over het afvalbeheer in een land. Belangrijker is wat een land met het geproduceerde afval doet. Door het geproduceerde afval juist te blijven sorteren, kunnen we afval een tweede, derde, vierde… leven geven. Op die manier is al dat afval geen afval, maar een nieuwe grondstof.